Rivier van Bier
Boeiende verhalen van Henri Reuchlin langs de rivier de Maas. Zijn inspirerende reis begint bij de monding bij Hoek van Holland en eindigt in de Haut-Marne bij de bron van de rivier. Henri heeft zich laten inspireren door het boek Travels With Barley van Ken Wells. Na Van Brood tot Brood is dit het tweede boek van Henri, dat eveneens is uitgegeven door Birdy Publishing. Henri is een gepassioneerde verteller, bierauteur en organisator, die tal van colums en artikelen schrijft in bladen als BIER! Magazine, Brouw! Periodiek vult hij zijn eigen blog op levendige wijze in met verhalen over bier, biercultuur en reizen (www.bierburo.nl).
Na Hoek van Holland is Rotterdam een belangrijke stad aan de Maas, niet alleen vanwege de biergeschiedenis met vestigingen van Heineken en Oranjeboom, maar ook het nieuwe elan van kleine brouwers en biercafés. Het bezoek aan brouwerij-restaurant De Pelgrim, brouwerij Noordt van Peter Rouwen, Kaapse Brouwers, de Ballentent en café Vermeulen (tegewoordig Rijke & De Wit) worden lekker vlotjes beschreven. Ooit was de Oranjeboom brouwerij in Rotterdam gevestigd en met trots presenteert Henri een heel mooi gedicht van zijn vader (p.30) over deze voor veel Rotterdammers bekende brouwerij.
Via plaatsen langs de Maas in Gelderland en Brabant, die een rol hebben gespeeld in de biergeschiedenis, steekt Henri met het pontje bij Sambeek de rivier over richting Arcen. Hier stroomt Hertog Jan bier is te lezen op de pijpleiding tussen de Hertog Jan brouwerij en de Hertog Jan Proeverij. Henri laat zich lovend uit over het vakmanschap van brouwer Gerard van den Broek om de Hertog Jan Grand Prestige in houten vaten te lageren. Rijpe tonen van krenten en chocolade zorgen voor een uniek karakter van dit bier. Henri beschrijft ook nog de geanimeerde veiling van kelderschatten uit de kelders van de brouwerij bij Christies in Amsterdam voor een goed doel. De voorloper van de Hertog Jan brouwerij, namelijk de Arcener brouwerij van brouwer Toon van den Reek wordt ook in het zonnetje gezet. Na verblijf in de Hertog Jan Proeverij (Hier ademt alles Hertog Jan en liefde voor het bier) wordt de reis voortgezet naar Venlo.
In Venlo begint Henri aan een volgende etappe met Louis Klaassens van het bekende ABT café De Klep. Na een glas Venloosch Alt, hoe kan het ook anders, begint de stadswandeling langs historische plekjes. En passant langs het dorp Tegelen, waar hij van Cas Dings krijgt te horen dat Dings Kartonnages nog de enige overgebleven bierviltjesfabriek van Nederland is. In Swalmen komt Jos Hendrickx, telg uit een mouterij familie, aan het woord en vertrouwt Henri de fijne kneepjes van het mouten toe. In Neer bezoekt Henri brouwerij Lindeboom (Het bier van hier), waar de brouwtraditie van de familie Geenen wordt voortgezet. Buiten Limburg is Lindeboom ook bekend om zijn mooi proeflokaal in het centrum van Amsterdam.
Vanuit het dorp Stein, bekend om de bieren van brouwerij De Fontein, is het een kort ritje naar Maastricht, de stad van de ridders en bisschoppen. Gelet op de vele mooie cafés is het best wel moeilijk kiezen. Henri bezoekt De Poshoorn (het uithang bord van de Gulpener Bierbrouwerij) en Take One van Peet Seerden (een van de meest eigenwijze kroegbazen van Nederland). In dit authentieke café ontvouwt Tom de Lepper de plannen om de Ridder Maltezer weer te gaan brouwen in de oude Ridder brouwerij, waar verschillende horeca faciliteiten zullen komen. Spannend is het om een fles Mestreechs Aaijt van 30 jaar oud te drinken. Na het mooi beschreven ritueel om deze fles in het bijzijn van Jan Paul Rutten van de Gulpener brouwerij te ontkurken, is Henri enthousiast over wat hij proeft. Geen muffigheid, geen kurk. Gewoon frisse zuren(p.101). Jean Paul geeft Henri een nieuwe fles Mestreechs Aaijt mee, om weer 30 jaar te bewaren
De tocht langs de Maas begint in België bij de stad Luik, met een uitgebreide rondleiding in de brouwerij waar Jupiler wordt gebrouwen, afgerond met een kakelverse Jupiler. (Ach wat is dat toch heerlijk. Pils is het allerlekkerst als je het vers uit de brouwerij drinkt). Curtius Blond van de onlangs opgerichte Brasserie C kan Henri ook bekoren (De blonde Curtius is het toonbeeld van de ontluikende biertrots in de stad). De kracht van traditie komt ook tot uitdrukking in het gerecht van gehaktballetjes op Luikse wijze, waarvoor Henri het recept geeft (p.140).
Via Namen wordt de reis voortgezet naar Dinant. Alvorens het centrum van de stad te bereiken kom je langs de gerenoveerde Leffe Abdij. Hoewel het jaartal 1140 nog steeds is vermeld op het etiket van de Leffe bieren, hebben deze bieren niets meer te maken met de monniken en de originele receptuur. In het Maison Leffe (Een plaats om de historiek van Leffe in te duiken) proeft Henri de Leffebieren. Op weg naar de Franse grens passeert Henri in Flamingoul de brouwerij Caracole (Het brouwen gaat er letterlijk met een slakkengang. De ketels worden traditioneel nog met hout gestookt).Caracole betekent slak en is de bijnaam voor de mensen uit Namen.
Aan de Maas in Frankrijk bezoekt Henri steden als Charleville-Mézieres en Sedan. Hij blikt terug op de bierhistorie en laat ons genieten van smakelijk gerechten vergezeld van bier. Uit Stenay en omgeving halen nog veel brouwers hun gerst vandaan. In het museum is de oude functie van de mouterij nog goed herkenbaar. Het einde van zijn boeiende reis komt in zicht. Via Verdun bereikt Henri het laatste stadje aan de Maas, namelijk Neufchateau. Daar wordt hij uitgenodigd om bij de graanoogst aanwezig te zijn. Het einde van een reis die best langer zou mogen duren, gelet op de onderhoudende manier van vertellen en de voelbare betrokkenheid bij de onderwerpen.
Met plezier de boeiende verhalen en belevenissen gelezen. We komen veel historische beschrijvingen tegen en de uitgebreide bibliografie maakt het mogelijk nog meer te ontdekken over de brouwerijen, de brouwers, de bieren en de bezochte streken. Rivier van Bier is een aan te bevelen publicatie, die velen zal inspireren om langs de Maas zoveel moois op het gebied van bier te ontdekken en ervan te genieten.
Henri Reuchlin: Rivier van Bier. Zwijndrecht, 2018. Birdy Publishing. 205 pag. Paperback editie. ISBN 9 789491 052057 Prijs: 9,95.
Han Hidalgo