Authentieke Belgische Cafés
Portretten van 45 cafes
In een tijd waar mensen zoveel hebben, vergeten de meesten vaak dat het menselijk contact de grootste rijkdom is, aldus Liesbeth van café Koningsrek Bij Zates in Branst (Antwerpen).
Het menselijk contact en de rijk geschakeerde invulling daarvan komt met veel sfeervolle afbeeldingen uitstekend naar voren in Authentieke Belgische Cafés. Deze publicatie begint met een overzicht van (volkse) gebruiken die in de meeste geportretteerde cafés nog voorkomen, zoals bijvoorbeeld de spaarkas, de pitjesbak (een oud Vlaams dobbelspel), boeken met kaarten om een kaartje te leggen, de lambiekstoemper (een roerstokje om een suikerklontje in oude geuze te verbrokkelen) en de onvolprezen duivenmelkers met hun duiven en de verhalen over de topprestaties.
Met deze publicatie voert Regula Ysewijn een pleidooi om de geportretteerde cafés tot nationaal erfgoed te klasseren, zodat hun voortbestaan verzekerd is (p.10). Het rustieke café Den Akker in Mechelen sloot de deuren definitief in december 2015. Regula is misschien één van de laatste gasten, die hier fotos hebben gemaakt. Dit was een belangrijke reden voor haar soortgelijke cafés die nog open zijn in beeld te brengen en aandacht te vragen voor hun historie en traditie.
In haar speurtocht heeft Regula 45 cafés bezocht. De meeste cafés bevinden zich in Antwerpen (16) en Brussel (10).Wallonië is met café Épicerie Bertrans in Ster in de provincie Luik met één café vertegenwoordigd. In de meeste cafés staan nog steeds energieke, vaak oudere dames achter de toog, die een familietraditie voortzetten. Twaalf van deze dames kijken de lezer aan, goedlachs, indringend, trots . Bij nadere kennismaking krijgen hun gezichten inhoud door de vele veelzijdige verhalen. Uit de onderhoudende beschrijvingen van de cafés voel je de betrokkenheid van Regula bij het wel en wee van de uitbaters en hun gasten. Chapeau, voor deze empathie!
Het bij veel bierliefhebbers bekende café Oud Arsenaal in Antwerpen is verhoudingsgewijs met veel afbeeldingen en tekst vertegenwoordigd. Hier zijn in de maand oktober nog verse Noordzeegarnalen met Rodenbach verkrijgbaar. Goed vertegenwoordigd zijn ook het internationaal bekende A La Mort Subite in Brussel en café De Penge in Turnhout. Juliette van café Ten Bosse in Sint-Goriks-Oudenhove is met haar 95 jaar misschien de oudste gastvrouw van België. Nog iedere dag is ze aanwezig om de deur open te houden voor de laatste stamgasten. En niet te vergeten café Oude Schelde in Kluisbergen waar een pintje nog 1 Euro kost en de 75 jarige gastvrouw Monique Speleers zwierig de dranken uitschenkt. Ieder café heeft zijn historie en karakteristieke verhalen en in geuren en kleuren passeren deze de revue. De verhalen zijn zo boeiend geschreven dat je het gevoel hebt ook bezoeker te zijn van het café en de sfeer van nabij beleeft. Minder positieve aspecten, zoals bijvoorbeeld dreigende sluiting, verlies van trouwe stamgasten, gebrek aan een goede opvolging komen ook naar voren.
Het café is de huiskamer van de samenleving en In een goed café voel je de warme deken om je heen, zijn vaak gehoorde typeringen. Regula toont met haar beschrijvingen aan, hoe deze body and soul krijgen. En dat de gasten van hun dranken, waaronder bier, genieten maken de vele afbeeldingen duidelijk. De publicatie wordt afgesloten met een opsomming van andere authentieke cafés in België. Authentieke Belgische Cafés is een aan te bevelen publicatie, vanwege de vlotte en onderhoudende schrijfstijl en de sfeervolle fotos die Regula heeft geschoten.
Regula Ysewijn: Authentieke Belgische Cafés. In woord en beeld. Antwerpen 2016. Uitgeverij Luster Gebonden editie 272 pag. ISBN 9 789460 58200
Prijs 25.
Han Hidalgo